تعزیه بوشهری - آیین سینه زنی - رادیونواحی by Radionavahi

این مراسم مذهبی شیعی با نوحه خوانی شخصی که به عنوان پیشخوان یا سرخوان شناخته شده آغاز می گردد.در ابتدای مراسم خردسالان جوانان و دست اندر کاران مسجد گرد پیشخوان در وسط محل برگزاری مراسم حلقه ای دایره شکل تشکیل میدهند که به آن بر می گویند.
در مراسم سینه زنی عده ای مسئول ساختن و کنترل برها می باشند که آنان را بر ساز یا سینه گردان می نامند. شرکت کنندگان برای رعایت نظم و ایجاد فاصله در بر با دست چپ قسمت راست کمر همدیگر را می گیرند و با دست راست سینه می زنند.سینه زن ها همراه با حرکت موزون پا گرد پیش خوان می چرخند و با همسرایی در جواب نوحه ی پیش خوان او را همراهی می کنند معمولا در هنگام همخوانی سینه زده نمی شود. حلقه ی سینه زنی رفته رفته با شرکت سینه زنان دیگر گسترش میابد تا جایی که باید میان این بر برای سینه زنان جدید بر دیگری ساخته شود. بدین ترتیب تا آخر مراسم بر ساز افزایش تدریجی سینه زن ها را با ایجاد بر اداره کرده و برای تشکیل بر تازه به جز سینه زن های ماهر محل از افراد سرشناس و سینه زنان معتبری که از محله های دیگر برای عزاداری امده اند نیز با در نظر گرفتن شرایط سنی آنها استفاده می کند.این مهم در گذشته به گونه ای رعایت می شده که پس از تشکیل حلقه های سینه زنی در بر های وسط از سایرافراد محلی و جوانان و آخرین برها از خردسالان و دست اندر کاران مراسم تشکیل می شده است.نوحه های پیش خوانی به دلیل کم اهمیت بودن کمتر مورد توجه قرار میگیرند به همین دلیل شعر و اشعار جدیدی بوجود نیامده است. پس از اجرای چهار یا پنج نوحه مختلف زیر واحد زمانی که ریتم سینه زنی و نو حه ها به اوج می رسد نو حه خوان پس از مکثی که حدود ده تا دوازده ضربه سینه زنی به طول می انجامد با گفتن واحد دستوری را برای سینه زن ها صادر می کند.
سینه زن ها که بیش از این همزمان و با جلو و عقب بردن پا ها (برای دور خوردن)بر سینه های خود می کوبیدند به پیروی از دستور واحد فقط یک بار ان هم با جلو آوردن پاهای راست به سینه زنی می پردازند.و به این ترتیب ضربه های سینه زنی به نصف تقلیل می یابد.که بضیها بی درنگ پس از دستور واحد می گویند الله واحد در صورتی که باید بگویند الا واحد یعنی (فقط یکی) درست می باشد. پس از دستور واحد سینه زنی و نوحه خوانی به اوج میر سد و سینه زنان بویژه آنهایی که در برهای داخلی دایره حضور دارند با هم دست ها را به سوی بالا دراز کرده و هنگام جلو آوردن پاها با خم نمودن بدن محکم به سینه های خود می کوبند.قابل به ذکر است که این نوع سینه زنی از مرزهای ایران نیز پا فراتر گذاشته اند و در بعضی از شهرهای شعیه نشین عراق به همین شکل با چند تغییر جزئی به سینه زنی می پردازند.

منبع: وبلاگ بوشهریها